Abstract
In its early Iron Age heyday, amber items were in widespread use all along the Amber Road. The amount, type and deposition patterns of the amber accessories varied between the particular traditions, reaching lavish standards in some of the Hallstatt graves. As the disintegration of the Hallstatt communities north of the Sudetes disrupted the connection between the Baltic coast societies and the La Tène civilisation in the south, the early La Tène period saw a dramatic decline in the amber exchange and a significant decrease in the amount of amber deposited in archaeological contexts. While in the north the amber gradually fell into disfavour, the La Tène civilisation had never abandoned it. At the same time, its deposition contexts, distribution and symbolic load seem to have changed over time.
Zusammenfassung
In der Blütezeit der frühen Eisenzeit waren Gegenstände aus Bernstein entlang der gesamten Bernsteinstraße weit verbreitet. Menge, Art und Ablagerungsmuster des Bernsteinzubehörs variierten zwischen den jeweiligen Traditionen und erreichten in einigen Hallstattgräbern verschwenderischen Umfang. Als der Zerfall der Hallstatt-Gemeinden nördlich der Sudeten zu einer Unterbrechung der Verbindung zwischen den baltischen Küstengesellschaften und der La-Tène-Zivilisation im Süden führte, kam es in der frühen La-Tène-Zeit zu einem dramatischen Rückgang des Bernsteinaustauschs und einer signifikanten Abnahme der Bernsteinmenge in archäologischen Kontexten. Während im Norden das Interesse am Bernstein nachließ, hielt die Latène-Zivilisation weiterhin daran fest. Gleichzeitig scheinen sich Niederlegungskontexte, Verbreitungsbilder und Symbolismen im Laufe der Zeit verändert zu haben.
Abstrakt
Szczyt popularności bursztynu u wszystkich społeczności zamieszkujących tereny wzdłuż Szlaku Bursztynowego przypadł na wczesną epokę żelaza, choć różniły się one co do typu wytwarzanych i użytkowanych przedmiotów z bursztynu oraz sposobów ich depozycji. Najbogatsze pod tym względem bywały okazałe pochówki z halsztackiego kręgu kulturowego. Rozpad społeczności halsztackich na północ od Sudetów spowodował przerwanie połączeń między mieszkańcami południowego wybrzeża Bałtyku a cywilizacją późnohalsztacką i lateńską. Znaleziska z początku wczesnego okresu lateńskiego zawierają znacznie mniejsze ilości bursztynu niż te wcześniejsze. Mimo stałego dostępu do surowca, z czasem mieszkańcy terenów nadbałtyckich oraz nizin na północ od Sudetów i Karpat zaprzestali użytkowania bursztynu, choć nadal był on w surowej postaci transportowany na południe. W kulturze lateńskiej nigdy nie wyszedł z obiegu, choć sposób jego użytkowania i depozycji zmieniał się na przestrzeni stuleci.
© 2022 Walter de Gruyter GmbH, Berlin/Boston
