Skip to content
Licensed Unlicensed Requires Authentication Published by De Gruyter March 9, 2018

Los clíticos de segunda persona de plural en las lenguas romances de la Península Ibérica

  • Víctor Lara Bermejo EMAIL logo

Abstract

The Romance languages of the Iberian Peninsula possess a second person plural subject pronoun that induces verb and pronoun agreement in 2pl. While standard Catalan chooses us/vos as unstressed pronouns, Portuguese selects vos and Spanish, os. Nevertheless, the data taken from linguistic atlases of the 20th century point out the great quantity of 2pl allomorphs in unstressed pronouns: tos, sos, sus, los and se. In this article, I aim to account for the linguistic geography of 2pl allomorphs and their possible linguistic factors.

6 Bibliografía

ALEA = Alvar, Manuel/Llorente, Antonio/Salvador, Gregorio, Atlas lingüístico y etnográfico de Andalucía, Granada, Universidad de Granada, 1961–1965.Search in Google Scholar

ALEANR = Alvar, Manuel, Atlas lingüístico y etnográfico de Aragón, Navarra y Rioja, Zaragoza, CSIC, 1979–1983.Search in Google Scholar

ALECANT = Alvar, Manuel, Atlas lingüístico y etnográfico de Cantabria, Madrid, Arco Libros, 1995.Search in Google Scholar

ALEC-MAN = García Mouton, Pilar/Moreno Fernández, Francisco, Atlas Lingüístico (y etnográfico) de Castilla-La Mancha, 1988–1994, <http://www.linguas.net/alecman/>.Search in Google Scholar

ALPI = Heap, David, El Atlas lingüístico de la Península Ibérica (ALPI), Ontario, University of Western Ontario, 2003.Search in Google Scholar

Alvar, Manuel/Pottier, Bernard, Morfología histórica del español, Madrid, Gredos, 1983.Search in Google Scholar

Blake, Barry, Case, Cambridge, Cambridge University Press, 2004.Search in Google Scholar

Bonet i Alsina, Maria Eulàlia, Morphology after Syntax. Pronominal Clitics in Romance, Barcelona, Universitat Autònoma de Barcelona, 1984.Search in Google Scholar

Brakel, Arthur, The provenience and present status of Spanish «selo», Linguistics 17 (1979), 659–670.10.1515/ling.1979.17.7-8.659Search in Google Scholar

Brito, Ana Maria, et al., Gramática da língua portuguesa, Lisboa, Caminho, 72006.Search in Google Scholar

Calderón Campos, Miguel, El desgaste pronominal y verbal de vos en la primera mitad del siglo xvi, in: Bustos Tovar, José Jesús de/Girón Alconchel, José Luis (edd.), Actas del VI Congreso Internacional de Historia de la Lengua Española, vol. 1, Madrid, Arco Libros, 2006, 557–568.Search in Google Scholar

Cano, Rafael, Historia de la lengua española, Barcelona, Ariel, 2004.Search in Google Scholar

Chambers, Jack/Schilling-Estes, Natalie, The Handbook of Language Variation and Change, Malden, Blackwell, 2013.10.1002/9781118335598Search in Google Scholar

COSER = Fernández-Ordóñez, Inés, Corpus Oral y Sonoro del Español Rural (COSER), Madrid, Universidad Autónoma de Madrid, 1988–2016.Search in Google Scholar

Cunha, Celso/Cintra, Luís Felipe Lindley, Nova gramática do português contemporâneo, Lisboa, João Sá da Costa, 1992.Search in Google Scholar

De Benito, Carlota, «Pero se escondíamos como las ratas»: syncretism in the reflexive paradigm in Spanish and Catalan, Isogloss 1 (2015), 95–127.10.5565/rev/isogloss.1Search in Google Scholar

De Jonge, Bob/Nieuwenhuijsen, Dorien, Formación del paradigma pronominal de las formas de tratamiento, in: Company Company, Concepción (ed.), Sintaxis histórica de la lengua española. Segunda parte: la frase nominal, vol. 2, México DF, UNAM, 2006, 1593–1672.Search in Google Scholar

Elvira, Javier, Evolución lingüística y cambio sintáctico, Bern, Lang, 2009.Search in Google Scholar

Elvira, Javier, Lingüística histórica y cambio gramatical, Madrid, Síntesis, 2015.Search in Google Scholar

Enrique-Arias, Andrés, El sincretismo de personal en el plural de los pronombres clíticos del español (os nos y los), in: Stark, Elisabeth/Pomino, Natascha (edd.), El sincretismo en la gramática del español, actas de la sección del mismo título en el XVII Congreso de la Asociación Alemana de Hispanistas, Madrid/Frankfurt, Iberoamericana/Vervuert, 2011, 99–118.10.31819/9783865278746-005Search in Google Scholar

Ernst, Gerhard/Gleßgen, Martin-Dietrich/Schmitt, Christian/Schweickard, Wolfgang (edd.), Romanische Sprachgeschichte, vol. 3, Berlin/New York, Mouton de Gruyter, 2008.10.1515/9783110211412.3Search in Google Scholar

Estrada, Ana, The loss of intervocalic and final /d/ in the Iberian Peninsula, Dialectologia Special Issue 3 (2012), 7–22.Search in Google Scholar

Faltz, Leonard, Reflexivization. A Study in Universal Syntax, New York, Garland, 1985.Search in Google Scholar

Fernández-Ordóñez, Inés, New methods for the study of grammatical variation and the Audible Corpus of Spoken Rural Spanish, in: Aurrekoetxea, Gotzon/Ormaetxea, José Luis (edd.), Tools for Linguistic Variation, Bilbao, UPV, 2010, 119–130.Search in Google Scholar

Frago, Juan Antonio, El cambio de «ge lo» a «se lo» en testimonios andaluces, Anuario de Lingüística Hispánica 6 (1990), 217–224.Search in Google Scholar

García, Erica, La apócope de «gelo» y el valor de «se» en español moderno, Neuphilologische Mitteilungen 104:1 (2003), 11–46 (= 2003a).Search in Google Scholar

García, Erica, Modern Spanish spurious «se»: a genuine case of pseudo analysis, Linguistics 41 (2003), 989–1040 (= 2003b).10.1515/ling.2003.039Search in Google Scholar

García, Erica/De Jonge, Robert/Niewenhuijsen, Dorien/Lechner, Carlos, «(V)os-(otros)»: ¿dos y el mismo cambio?, Nueva revista de filología hispánica 37:1 (1990), 63–132.10.24201/nrfh.v38i1.774Search in Google Scholar

Givón, Talmy, Topic, pronoun and grammatical agreement, in: Ni, Charles (ed.), Topic and Subject, New York, Academic Press, 1975, 149–188.Search in Google Scholar

Heap, David, Secuencias «invertidas» de clíticos: un cambio (¿?) en tiempo real, in: Bustos Tovar, José Jesús de/Girón Alconchel, José Luis (edd.), Actas del VI Congreso Internacional de Historia de la Lengua Española, Madrid, Arco Libros, 2006, 785–798.Search in Google Scholar

Hopper, Paul/Traugott, Elizabeth Closs, Grammaticalization, Cambridge, Cambridge University Press, 2003.10.1017/CBO9781139165525Search in Google Scholar

Kayne, Richard, Person morphemes and reflexives in Italian, French and related languages, in: Tortora, Christina (ed.), The Syntax of Italian Dialects, Oxford, Oxford University Press, 2003, 102–136.Search in Google Scholar

Lapesa, Rafael, Historia de la lengua española, Madrid, Gredos, 1981.Search in Google Scholar

Lara, Víctor, «Ustedes» instead of «vosotros» and «vocês» instead of «vós»: an analysis through the Linguistic Atlas of the Iberian Peninsula (ALPI), Dialectologia Special Issue 3 (2012), 57–93.Search in Google Scholar

Lara, Víctor, When agreement is for covert and not for overt: the case of «ustedes» plus second person plural inflections in Peninsular Spanish, Isogloss 2:2 (2016), 95–111.10.5565/rev/isogloss.23Search in Google Scholar

Lara, Víctor, Relaciones de caso y extensión de la concordancia en el español peninsular y el portugués europeo, Revista de Filología Española, en prensa.Search in Google Scholar

Lara, Víctor/Díez del Corral, Elena, Los clíticos de primera persona del plural en las lenguas peninsulares: una visión dialectal, Zeitschrift für romanische Philologie 131 (2015), 950–977.Search in Google Scholar

Menéndez Pidal, Ramón, Historia de la lengua española, Madrid, CSIC/Fundación Menéndez Pidal, 2005.Search in Google Scholar

NGLE = Real Academia Española/Asociación de Academias de la Lengua Española, Nueva gramática de la lengua española, Madrid, Espasa, 2009.Search in Google Scholar

Penny, Ralph, Variación y cambio en español, Madrid, Gredos, 2004.Search in Google Scholar

Perea, Maria Pilar, Els imperatius en contacte amb els enclítics pronominals, in: Lloret, Maria Rosa/Pons, Claudia (edd.), Noves aproximacions a la fonologia i morfologia del català, Alicante, IIFV, 2011, 427–457.Search in Google Scholar

Ronjat, Jules, Grammaire historique des parlers provençaux modernes, Montpellier, Société des Langues Romanes, 1937.Search in Google Scholar

Sanchís Guarner, Manuel, et al., El Atlas lingüístico de la Península Ibérica (ALPI). Trabajos, problemas y métodos, in: Actas del IX Congreso Internacional de Lingüística Románica, Lisboa, Centro de Estudos Filológicos, 1962, 113–120.Search in Google Scholar

Schmidely, Jack, De «gelo» à «selo», Cahiers de Linguistique Hispanique Médiévale 4 (1979), 63–70.10.3406/cehm.1979.987Search in Google Scholar

Siewierska, Anna, Person, Cambridge, Cambridge University Press, 2004.10.1017/CBO9780511812729Search in Google Scholar

Velupillai, Viveka, An Introduction to Linguistic Typology, Amsterdam, Benjamins, 2013.10.1075/z.176Search in Google Scholar

Wheeler, Max/Yates, Alan/Dols, Nicolau, Catalan. A Comprehensive Grammar, London, Routledge, 1999.Search in Google Scholar

Zamora Vicente, Alonso, Dialectología española, Madrid, Gredos, 1970.Search in Google Scholar

Published Online: 2018-3-9
Published in Print: 2018-3-7

© 2018 Walter de Gruyter GmbH, Berlin/Boston

Downloaded on 7.6.2023 from https://www.degruyter.com/document/doi/10.1515/zrp-2018-0003/html
Scroll to top button